Ελέν (Ελέν Οντέτ) Ντοζιά (Ζυγομαλά)
Μονωδός, Υψίφωνος
Ελληνικής καταγωγής. Γεννήθηκε στην Αθήνα ή στην Κωνσταντινούπουλη (13/10/1913 ή 1915 ή 1918). Σε μικρή ηλικία εγκαταστάθηκε με την οικογένειά της στη Γαλλία, όπου αρχικά πήρε μαθήματα χορού, ενώ σε ηλικία δεκαέξι ετών ξεκίνησε σπουδές τραγουδιού στο Ωδείο του Παρισιού. Πρωτοεμφανίστηκε το 1936 στην Κωμική Όπερα του Παρισιού ως Τόσκα [Τόσκα/Tosca]. Συνέχισε να εμφανίζεται στην Κωμική Όπερα και στην Όπερα του Παρισιού έως το 1952, χρονιά κατά την οποία αποσύρθηκε από την ενεργό δράση. Διέπρεψε ιδιαίτερα στην γαλλική όπερα του ώριμου 19ου αιώνα. Υποδύθηκε πολλές φορές τη Μανόν [Μανόν/Manon] αλλά και τη Μελισσάνθη στην όπερα Πελέας και Μελισσάνθη [Pelléas et Mélisande], την Θαΐδα [Θαΐς/Thaïs] στην ομώνυμη όπερα του Μασνέ, την Ιουλιέττα στην όπερα Ρωμαίος και Ιουλιέττα [Roméo et Juliette], την Μαργαρίτα [Φάουστ/Faust] αλλά και τη Μιμί [Μποέμ/La bohème]. Παντρεύτηκε τον τενόρο Αντρέ Μπουρντινό με τον οποίο τραγούδησαν μαζί την περίοδο 1937/40 στην Όπερα του Σικάγου όπου διακρίθηκε σε ρόλους γαλλικού ρεπερτορίου όπως Μανόν, Ιουλιέττα και Αντονία [Τα παραμύθια του Χόφμαν/Les contes d’Hoffmann]. Στις ΗΠΑ ξαναπήγε την περίοδο 1947/49. Πρωτοεμφανίστηκε στην Μητροπολιτική Όπερα της Νέας Υόρκης ως Τόσκα, στις 15/11/1947. Το 1951 εμφανίστηκε στην ταινία της FOX Περί ανθρώπων και της μουσικής [Of men and music], τραγουδώντας αποσπάσματα από την Ηρωδιάδα [Hérodiade]. Επίσης πρωταγωνίστησε σε παραστάσεις όπερας στις Βρυξέλλες, στην Πράγα, στη Ζυρίχη, στο Βελιγράδι και στην Κωνσταντινούπολη. Πέθανε στο Παρίσι στις 10/5/2002. Το 1947 συνεργάστηκε με την ΕΛΣ στην παραγωγή της Μανόν ενσαρκώνοντας την ομώνυμη ηρωίδα του Μασνέ. Την ίδια ακριβώς περίοδο έδωσε ρεσιτάλ (24/3/1947) με τραγούδια των Γουνό, Φωρέ, Ντεμπυσσύ, Λουί Μπετς, Σπάθη και Πετρίδη, καθώς επίσης άριες από όπερες των Πέρσελ, Γκλουκ, Ντεμπυσσύ και Μασνέ.