Ζυλ Ντασσέν
Ηθοποιός, Σκηνοθέτης, Σεναριογράφος
Αμερικανός Ρωσοεβραϊκής καταγωγής ηθοποιός, σκηνοθέτης και σεναριογράφος .Γεννήθηκε στο Μίντλταουν του Κονέκτικατ, στις 18/12/1911. Μεγάλωσε στο Χάρλεμ της Νέας Υόρκης και υπήρξε μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος των ΗΠΑ (1930), αποχωρώντας το 1939. Από το 1936 συμμετείχε ως ηθοποιός σε θεατρικές παραστάσεις και έγραφε σενάρια για θεατρικά έργα. Το 1940 πήγε στο Χόλυγουντ για να ασχοληθεί ως σκηνοθέτης. Αρχικά εργάστηκε ως βοηθός των Άλφρεντ Χίτσκοκ και Μαρκ Χέλινγκερ και το 1942 σκηνοθέτησε την πρώτη του ταινία. Έγινε γνωστός ως σκηνοθέτης ταινιών «νουάρ» όπως, Ο δήμιος των κολασμένων (1948), Γυμνή πόλη (1948) και Η λεωφόρος των κλεφτών (1949). Το 1950, επί ΜακΚάρθυ, μπήκε στη Μαύρη Λίστα του Χόλυγουντ λόγω πολιτικών φρονημάτων και έφυγε στην Ευρώπη (1952). Στη Γαλλία γύρισε το Ριφιφί (1954), κερδίζοντας βραβείο σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ Καννών (1955). Στη Γαλλία γνώρισε τη Μελίνα Μερκούρη, την οποία νυμφεύτηκε το 1966. Μαζί της σκηνοθέτη σε ταινίες όπως: Ο Χριστός ξανασταυρώνεται (1957), Φαίδρα (1961), Τοπ Καπί (1963), Κραυγή γυναικών (1978) και Ποτέ την Κυριακή (1960). Η τελευταία κέρδισε το Βραβείο καλύτερης ταινίας (Φεστιβάλ Καννών, 1961) και το Βραβείο Όσκαρ για την μουσική επένδυση του Μάνου Χατζιδάκι. Στη διάρκεια της δικτατορίας (1967/74) διέμεινε στο Παρίσι, όπου συμμετείχε με την Μελίνα Μερκούρη στον αντιδικτατορικό αγώνα. Το 1974 επέστρεψε στην Αθήνα και σκηνοθέτησε θεατρικές παραστάσεις. Από το 1981 αγωνίστηκε μαζί με τη Μερκούρη για την επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα. Μετά το θάνατό της, ίδρυσε και διηύθυνε το Ίδρυμα «Μελίνα Μερκούρη». Πέθανε στην Αθήνα στις 31/3/2008. Για την ΕΛΣ σκηνοθέτησε την όπερα Οθέλλο (Ηρώδειο, 1984/5). // Τελευταία ενημέρωση βιογραφικού σημειώματος: Μάρτιος 2022 - Η κάτωθι εργογραφία είναι πλήρης.